Το πρώτο θέατρο του Πειραιά

Γράφει ο Στέφανος Μίλεσης

Μια ερώτηση που μπορεί να θέσει κάποιος, είναι πότε ο Πειραιάς μετά την επανίδρυση του από την ανεξαρτησία της Ελλάδας και μετά, απέκτησε θέατρο.

Το πρώτο θέατρο που στήθηκε λοιπόν ήταν ξύλινο και ήταν το 1873 στην Τερψιθέα στην λεγόμενη "Μάντρα του Σκυλίτση". Ήταν ακριβώς εκεί που δεσπόζει σήμερα μια πολυκατοικία και παλαιότερα το γνωστό βαφείο Γεωργίου Αναγνωστόπουλου αλλά επεκτείνονταν και στο διπλανό οικόπεδο που βρίσκεται σήμερα η Ευαγγελική Εκκλησία του Πειραιά.

Το βαφείο Γεωργίου Αναγνωστοπούλου στην Τερψιθέα κατέλαβε την θέση του πρώτου θεάτρου στον Πειραιά, που ήταν ξύλινο και επεκτείνονταν και στον διπλανό χώρο που ανορθώθηκε αργότερα η Ευαγγελική Εκκλησία 

Η ξυλεία για την ανέγερσή του, προήλθε από δωρεά Σπηλιωτόπουλου, πατέρα του Δημητρίου Σπηλιωτόπουλου Δικηγόρου Πειραιώς την δεκαετία του 1930 που έγινε γνωστός ως μελετητής και ερευνητής της Πειραϊκής ιστορίας.

Ο πατέρας Σπηλιωτόπουλος λοιπόν, διατηρούσε τότε ξυλεμπορικό κατάστημα στην οδό Αφροδίτης (σημερινή οδός Γεωργίου Σκουζέ) σχεδόν έναντι δηλαδή της Τερψιθέας.

Το πρώτο αυτό θέατρο αποφασίσθηκε να κτισθεί στο μέρος αυτό καθώς τότε η Τερψιθέα αποτελούσε το ψηλότερο και δροσερότερο μέρος στον Πειραιά, ανοικτό από όλες τις πλευρές του ορίζοντα.

Άλλος λόγος ήταν ότι η Τερψιθέα τότε αποτελούσε τον μοναδικό τόπο περιπάτου καθώς το Πασαλιμάνι δεν είχε ακόμα καθιερωθεί. Ο περίπατος ξεκινούσε από τις ξύλινες καμπίνες των γυναικείων θαλάσσιων λουτρών μπροστά από το σημερινό Ίδρυμα Λασκαρίδη (οικία Γ. Στρίγκου) και ανηφόριζε προς την κορυφή της Αιγέως που δέσποζε το πράσινο με το ξύλινο θέατρο στα αριστερά του.

Σ΄ αυτό πήγαιναν το καλοκαίρι οι Αθηναίοι που παραθέριζαν καθώς και οι ελάχιστοι ακόμα Πειραιώτες. 

Τα μοναδικά σπίτια πέριξ του θεάτρου:

Η πλησιέστερη κατοικία που υπήρχε τότε ήταν στην συμβολή των οδών 2ας Μεραρχίας (Αιγέως τότε) με την Αλκιβιάδου του Υδραίου Αξιωματικού Π.Ν. Κοκονέζη. (Ο Κοκονέζης διατηρούσε και άλλη οικία στην οδό Πραξιτέλους). Στην ίδια συμβολή οδών (2ας Μεραρχίας με Αλκιβιάδου), υπήρχε επίσης η οικία του Καθηγητού της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών Δημητρίου Στρούμπου που ήταν γνωστό για τον μεγάλο εξώστη του αλλά και για την φήμη που είχε ως "στοιχειωμένο" αφού ο Στρούμπος το χρησιμοποιούσε ως θερινή κατοικία. Αργότερα το σπίτι αυτό έγινε γνωστό ως οικία του επιχειρηματία Κωνσταντίνου Δενδρινού.  Επί της Αλκιβιάδου υπήρχε επίσης το σπίτι του Υδραίου Μπρούσκου. Τέλος στην συμβολή των δρόμων 2ας Μεραρχίας και Πραξιτέλους υπήρχε η οικία Βολονάκη!

    

Οι πρώτοι ηθοποιοί του θεάτρου:

Οι πρώτοι ηθοποιοί στο θέατρο Τερψιθέας ήταν ο Ηλίας Σίσυφος ο οποίος αργότερα αφού πρώτα έγινε ιατρός, κατόπιν Αστίατρος της Αστυνομίας Πειραιώς καθώς επίσης και το ζευγάρι Δρακάκη.

Η παρακμή του θεάτρου Τερψιθέας:

Όταν οι οικίες πέριξ του θεάτρου άρχισαν να πυκνώνουν, άρχισε και η παρακμή του. Ουσιαστικά όμως το τέλος του ήλθε όταν τα καλοκαίρια του 1878 και 1879 διέμεινε ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ με την Βασ. Όλγα στα νεόδμητα σπίτια της Συνοικίας του Τσίλλερ και οι Πειραιώτες άρχισαν να περπατούν στο Πασαλιμάνι προκειμένου να βαδίσουν προς την σημερινή Πλατεία Αλεξάνδρας ώστε να ανταμώσουν την Βασιλική Οικογένεια, το κέντρο των θερινών περιπάτων μετατοπίσθηκε οριστικώς προς τα εκεί. Παράλληλα όμως με το γεγονός αυτό στην συμβολή των δρόμων Καραΐσκου και Αριστοτέλους ο Γεώργιος Λυμπερόπουλος κατασκεύασε καλύτερο και μεγαλύτερο θέατρο το οποίο έγινε γνωστό καθώς μισθώνονταν από τον θιασάρχη Αλεξιάδη και τους αδελφούς Ταβουλάρη. Μετά το καλοκαίρι του 1879 πλήθος άλλων θεάτρων άρχισε να ξεπροβάλλει με προσανατολισμό την παραλία του Πασαλιμανιού.